Zelfs het Internationaal Monetair Fonds is om: bezuinigen helpt ons niet uit de crisis. In Growth Forecast Errors and Fiscal Multipliers (3 januari) schrijft chef-econoom van het IMF Olivier Blanchard dat bezuinigingen een veel groter effect dan verwacht hebben op de economische groei. Bezuinigen is dus niet slecht voor de economie, het is zelfs heel slecht voor de economie.
Dit is natuurlijk geen nieuws. Ik schreef hier al eerder dat alle wetenschappelijke inzichten erop wijzen dat bezuinigen de economie schaadt, op korte en op lange termijn, en dat een hogere staatschuld helemaal niet zo erg is. Het is fijn dat de denkers van het IMF dit nu beamen. Nu nog het beleid aanpassen.

Maar waarom blijven vaderlandse en Europese politici dan in het bezuinigingsdogma volharden? Zitten zij in een hermetisch afgesloten ruimte, waarin geen geluiden uit de buitenwereld doordringen? Durft er niemand als eerste te bewegen, bang om verstoten te worden? Zijn het echt de muzikanten op de Titanic, die doorspelen terwijl het schip vergaat?
Het meest in deze verbaas ik me over de opstelling van de PvdA. Voor de verkiezingen was er nog sprake van het loslaten van de begrotingsnorm van drie procent (in feite een zelfgekozen gevangenis) en het stimuleren van de economie. Met het tekenen van het pact met de VVD is daar niets van over. De PvdA is nu net zo streng in de leer als de neoconservatieven, het denken is vervangen door dogma. Dat de eigen achterban hiermee vorstelijk wordt genaaid, wordt genegeerd: het is eersteklas kiezersbedrog. De peilingen laten overigens zien dat de kiezer dit prima in de gaten heeft: de coalitie staat op 50 zetels.

Toch kan ik niet geloven dat Samsom en Asscher zich zonder nadenken in de armen van de bezuinigingszwendelaars hebben gestort. Het Nederlands onderwijs is slecht, maar dit zijn twee redelijk gisse jongens die ook zonder fatsoenlijke opleiding de luchtballonnetjes van de begrotingsfetisjisten moeten kunnen doorprikken.
Misschien is het pure machtswellust. Samsom en Asscher kunnen bedacht hebben dat dit waarschijnlijk de laatste keer is dat PvdA-politici macht kunnen uitoefenen, dus hebben ze de voorwaarden van de VVD geslikt en bij het stippellijntje getekend. Maar dit is een onwaarschijnlijk scenario: als je weet dat dit de laatste keer is, dan maak je er een feestje van en sleur je er voor je achterban zoveel mogelijk uit. Biefstuk voor iedereen, elke dag, bij ontbijt, lunch en diner.
Of ze hebben een geheime agenda.

Ik ben niet van het complotdenken en ik zie niet achter iedere boom een AIVD-agent. Ook geloof ik niet in geheime genootschappen die op de wereldheerschappij uit zijn en wat mij betreft is en blijft Elvis dood. Maar stel je het volgende eens voor: de PvdA heeft het paradigma van het kapitalisme volledig geaccepteerd. De markteconomie is de dominante ordeningsvorm en wie niet kan of wil concurreren gaat ten onder. En Samsom en Asscher zien dat er maar twee manieren zijn om te concurreren: met innovatie en op kosten.
Met innovatie gaat het niet lukken: het onderwijsbeleid van de afgelopen decennia heeft iedere vorm van zelfstandig nadenken gesmoord en industriepolitiek is sinds het RSV-debâcle taboe. Dan blijven de kosten over. Nu zijn de kosten op kapitaal (rente) al ongekend laag dus is er nog maar één mogelijk om de concurrerend te worden: het dramatisch verlagen van de kosten van arbeid. Dat betekent dat de lonen omlaag moeten en dat de sociale zekerheid moet worden afgebroken. Arbeid moet goedkoop en overal en altijd inzetbaar zijn en er mag geen euro aan inproductiviteit meer worden uitgegeven.

Zoals gezegd, ik ben niet van de geheime agenda's. Het lijkt mij onbestaanbaar dat de PvdA meewerkt aan zaken als het verminderen van ontslagbescherming, het bevriezen van lonen en het uitkleden van het basispakket in de zorg. Of heb ik even niet opgelet?