woensdag 7 mei 2014

Het is niet onopgemerkt gebleven. Diederik Samsom zelf reageerde op mijn vorige blogje. Chapeau.

Daar heeft hij gelijk in.

Samsom kwam terug.

Daarop kon ik niet anders. Tweetjes zijn te kort voor een genuanceerde discussie.

Tussen het gewone werk door heb ik een dagje kunnen nadenken over mijn reactie.

Allereerst: Samsom heeft gelijk als hij zegt dat het voldoen aan de begrotingsnorm van Brussel en het decentraliseren van de zorg naar gemeenten al in het PvdA-verkiezingsprogramma stonden. Hoewel ik er niets tegenin kan brengen, vind ik het een procedurele verdediging, een vluchtheuvel.

Want wie leest er een verkiezingsprogramma? (Ik zei de gek, en zelfs ik doe het kennelijk niet secuur genoeg.) Voor de kiezers echter zijn de reputatie van de partij en het imago van de politici belangrijker en die worden nauwelijks gevormd door het verkiezingsprogramma. Het zijn twee overwegend irrationele grootheden, maar ze kunnen wel herleid worden.
De reputatie en het imago van de PvdA stoelen zeker bij de oudere kiezers op het opbouwen van de sociale zekerheid na de Tweede Wereldoorlog, en het biefstuksocialisme van de late jaren zestig en begin jaren zeventig. Dit zijn kiezers die niet snappen dat hun sociale zekerheid wordt afgebroken.

De PvdA is niet in staat geweest duidelijk te maken waarom de bezuinigingen op de Rijksbegroting en daarmee het kortwieken van de sociale zekerheid noodzakelijk zouden zijn. (Ik blijf hier tot vervelens toe herhalen: in tijden van recessie moet de overheid niet bezuinigen, maar ik denk nu even mee met de PvdA). Dat komt mede doordat de identiteit van de partij, hoe ze zichzelf ziet, niet overeenkomt met het imago. De PvdA ziet zichzelf als een bestuurderspartij, als een club mensen die niet bang zijn moeilijke beslissingen te nemen, alles in het landsbelang. De reputatie en het imago die de partij had bij de traditionele achterban is zoals gezegd een heel andere.

Imago en identiteit vielen niet samen en dat leverde twee problemen op. Ten eerste deed de campagne van de PvdA ('Sterker en Socialer') niets om de nieuwe identiteit en de keuzes die de partij daarom maakte bij de kiezers voor het voetlicht te brengen. Bij voorkeur werd erover gezwegen. Integendeel, bijvoorbeeld de zorg was bij de PvdA in goede handen.
Ten tweede maakte de zelfgekozen identiteit van sterke bestuurders die niet bang zijn voor &c. het voor de VVD makkelijk daarop een beroep te doen. Je kan natuurlijk geen goede bestuurder zijn als je de kwaliteit van de zorg belangrijker vindt dan het aandeel daarvan op de Rijksbegroting.

Nu geef ik toe dat een links minderheidskabinet (PvdA, SP en GroenLinks) in de Tweede Kamer met gedoogsteun van de D66, CU en SGP het in de Eerste Kamer verdomd moeilijk zou hebben gehad. Maar met hulp van het CDA (al dan niet buiten het kabinet) had het gekund. De PvdA had in zo'n coalitie de geliefde middenpositie kunnen innemen.
Maar goed, de PvdA koos voor de VVD. Helaas heeft de partij daarna verzuimd aan de kiezers uit te leggen waarom dit een goede keuze was. Over het al dan niet noodzakelijke kleinere begrotingstekort (frappez, frappez toujours) heb ik het al gehad. Maar de wijzigingen in het zorgstelsel, die gepaard gaan met honderden miljoenen bezuinigingen, worden gebracht als verbeteringen. Daar raakt de PvdA het contact met de kiezers kwijt. Want ongeacht of het verbeteringen zijn (quod non, zie alhier en hier), de kiezer ervaart ze niet als verbeteringen. Dát moet de PvdA onder ogen zien en toegeven. Daar moet het PvdA-verhaal over gaan.
Ook heeft Samsom verzuimd vanuit zijn positie in de Kamer uit te leggen wat de PvdA anders had gedaan als hij niet met de VVD in zee was gegaan. Daarentegen wordt het kabinetsbeleid verdedigd als het enig zaligmakende. En nogmaals, zelfs al heeft Samsom hier en daar afstand genomen van het kabinetsbeleid, in de perceptie van de kiezer voert hij de VVD-agenda uit.

Diederik, ik ben altijd tot een nadere toelichting bereid.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten