In een poging de electorale duikvlucht te stoppen schiet de PvdA de zoveelste bok. (Mijn verontschuldigingen voor alle slechte metaforen, maar ik kom zo langzamerhand woorden tekort om al hun miskleunen te beschrijven.) Vandaag werd bekend dat in ruil voor het niet strafbaar stellen van illegaliteit de inkomens vanaf 40.000 euro een kadootje van een half miljard krijgen in de vorm van een hogere arbeidskorting. Dat half miljard is vooralsnog ongedekt; de VVD heeft ook bedongen dat dit bedrag in ieder geval niet ten koste mag gaan van veiligheid, defensie en infrastructuur.

Allereerst, het is een ijzersterke zet van de VVD. Door iets niet te doen, iets waar ze verder geen last van hebben, zo'n bedrag voor de achterban in één keer binnen te harken: briljant. De VVD weet: principes hebben een prijs, en de VVD kan goed onderhandelen.

De PvdA heeft echter een enorme blunder begaan. Natuurlijk was de (mogelijke) strafbaarstelling van illegaliteit een schandaal en terecht werd daar verzet tegen aangetekend. Maar de achterban van de PvdA betaalt een hoge prijs om het van tafel te krijgen.
De kritiek op het opnemen van de strafbaarstelling van illegaliteit in het regeerakkoord was vooral een intern PvdA-dingetje. Veel kiezers zijn ze daar niet door kwijtgeraakt, anders was GroenLinks in de peilingen wel veel groter geweest. De achterban van de PvdA heeft in tijden van crisis veel meer belang bij financiële ondersteuning en economische bescherming: 'Erst kommt das Fressen, dann die Moral'. Nu wordt het 'Fressen' van de achterban geofferd aan de 'Moral' van de partijkliek.

Want dat half miljard dat nu aan de VVD-achterban cadeau wordt gedaan, moet uiteraard elders op de begroting worden teruggehaald. Aangezien in de deal die met de VVD gemaakt is veiligheid, defensie en infrastructuur hiervan zijn uitgezonderd, zal dit geld gevonden moeten worden op plekken die de PvdA-achterban pijn doen: sociale zekerheid en zorg. Bij cultuur en ontwikkelingssamenwerking is niets meer te halen.
En als die half miljard niet elders op de begroting teruggehaald hoeft te worden, omdat dit bedrag gezien de gunstige ontwikkeling van het begrotingstekort kennelijk klaar ligt om besteed te worden? Dan had die half miljard ook gebruikt kunnen worden om de bezuinigingen in de zorg te verzachten, of het afschaffen van de compensaties aan gehandicapten en chronisch zieken ongedaan te maken. Dat zijn zaken die voor de kiezers van de PvdA van veel groter belang zijn.