We hebben dus een zorgaccoord. Deze week wordt het in de Tweede Kamer afgehamerd. Het leek erop dat Arie Slob van de ChristenUnie niet bereid was de vrije artsenkeuze in te leveren voor een paar honderd miljoen minder bezuinigingen, maar nadat er eventjes op hem geleund werd door Rutte en Asscher gaf hij zijn verzet op. Over hoe principieel Gristenpolitici zijn zometeen meer, maar eerst wil ik even het misplaatste gejuich uit het PvdA-kamp onder de aandacht brengen.

Het is gelukt. Wat meer zekerheden voor mensen bij de noodzakelijke, maar zeer ingrijpende veranderingen in de zorg. http://t.co/bE8Dd4taTW
— Diederik Samsom (@diederiksamsom) April 17, 2014

Beste Diedje, als je een miljardenbezuiniging met een klein beetje vermindert krijgen mensen niet 'meer zekerheid'. Aan je verbeten bekje - mag ik het een grimas noemen? - zien we allemaal dat je het zelf ook niet gelooft. Het lijkt wel een bezweringsformule, dat woord 'zekerheid', zo vaak gebruiken jij en je trawanten het.
En dat mensen 'als het nodig is' naar het verpleeghuis mogen is een leugen. Je vertelt er namelijk niet bij dat de voordeur van het verpleeghuis zo goed als op slot zit. Hoeveel verwaarloosde bejaarden, gehandicapten en chronisch zieken moeten straks half dood uit hun huis worden gehaald? Krijgen dan de gemeenten de schuld? Het is Pasen: wel eens van Pontius Pilatus gehoord?

Ouderen, gehandicapten en chronisch zieken ontlenen de zekerheid dat ze de zorg krijgen die ze nodig hebben niet alleen aan het macro-budget dat ter beschikking wordt gesteld maar ook aan de instrumenten die ze hebben om de overheid tot leveren te dwingen. En ook die macht heeft de PvdA weggenomen.

In de AWBZ is de zorg nu nog een recht. Met een indicatie in de hand kan zorg worden afgedwongen. Daarmee heeft de zorgvrager nog steeds een sterke positie, hoewel die toegang steeds moeilijker werd gemaakt. In de Wet voorzieningen gehandicapten (zie hier) waren de rolstoelen, trapliften &c. die door de gemeente werden verstrekt - nomen est omen - voorzieningen; ook die konden bij de rechter worden afgedwongen.
In de eerste versie van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning is dat recht op een specifieke voorziening verdwenen. Daarvoor in de plaats wordt het compensatiebeginsel gehanteerd: mensen met een beperking moeten net zo kunnen leven als ieder ander. De gemeente moet dit resultaat (de compensatie) bereiken. Het compensatiebeginsel is, hoewel algemener geformuleerd, een mooi emancipatoir instrument. (In dit artikel legt advocaat Matthijs Vermaat e.e.a. haarfijn uit.)
In de nieuwe WMO, die de PvdA per 1 januari wil invoeren, is dit compensatiebeginsel geschrapt. Gemeenten kunnen eindelijk doen waar ze zelf zin in hebben. Waar blijft dan de 'zekerheid', Diedje?

Terug naar de Gristenpolitici. Indertijd was in de Tweede Kamer André Rouvoet van de ChristenUnie een warm pleitbezorger van het compensatiebeginsel. Als atheïst heb ik niks met die club, maar ik heb Rouvoets inzet voor de belangen van de zwakkeren altijd zeer gewaardeerd. Het verbaasde me dan ook dat hij na zijn politieke carrière voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland werd.
Zonder nu in een uitgebreide analyse van het vaderlandse zorgstelsel te vervallen, denk ik dat iedereen het er wel over eens dat de zorgverzekeraars op kosten van de premie- en belastingbetaler risicovrij winst mogen maken. Daarmee is de zorg als alle andere sectoren: u en ik subsidiëren het grootkapitaal.
Dat de gepassioneerde en sociaal bewogen Rouvoet opeens woordvoerder van belangenclubje ZN werd, was een meesterzet van de zorgverzekeraars, maar Rouvoet werd daarmee de zoveelste Wim Kok. Uiteindelijk zal hij alleen vanwege zijn principeloosheid in onze herinnering blijven.
En nu blijkt Rouvoets opvolger, Arie Slob, al tijdens zijn politieke loopbaan weinig standvastig. De claim van morele superioriteit van deze Gristenpolitici blijkt niets waard.