zondag 3 augustus 2014

Ik zat met mijn neus in Words of Mercury, een verzameling schrijfsels van de drie jaar geleden gestorven Patrick Leigh Fermor, samengesteld door zijn biograaf, Artemis Cooper (die biografie, An Adventure, is overigens verschrikkelijk slecht, onbegrijpelijk als je onderwerp zo'n rijk leven heeft geleid). Words of Mercury bestaat uit fragmenten van al door mij gelezen boeken, aangevuld met wat nieuw materiaal.

Mijn oog viel op de volgende passage.

"An old addict, I had been re-reading Saki just before setting out. Many pages are haunted by 'those mysterious regions between Vienna Woods and the Black Sea', and here I was, as deep in that maze of forests and canyons as it was possible to get. The timbered slopes outside the windows, and thoughts of snow and the winter solstice, brought these stories to mind, especially the ones about wolves, the villains and the presiding daemons of East European winter. The terrible arrival of The Interlopers, in the last monosyllabic paragraph of the story, might have taken place a few miles away; and another, The Wolves of Czernogratz, with the howling crescendo of the same dread monsters, conjured up a thousand castles to the north and the west; and I have always been struck by the broken traveller in The Unbearable Bassington, 'a man whom wolves had sniffed at'. István was one, my host another, Gróf K a third; Transylvania was full of them."

Hoeveel sfeer kan je in één alinea verpakken? Dit komt uit Between the Woods and the Water, het tweede boek (na A Time of Gifts) waarin Fermor zijn wandeltocht als achttienjarig knulletje van Hoek van Holland naar Constantinopel beschrijft, net voordat de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Als hij dit schrijft logeert hij op een kasteel in de Karpaten, waar hij met zijn gastheren polo speelt, alleen zijn de paarden vervangen door fietsen.

Fermor heeft me eerder aangezet tot het lezen van andere boeken, en ditmaal had ik reden om Saki weer eens uit de kast te pakken.


Saki schreef zijn (meestal korte) verhalen net voor de Eerste Wereldoorlog en ze gaan vaak over überwitty jongemannen in de Edwardian high society. Denk Downton Abbey, maar dan geestig, scherp, sarcastisch, macaber, griezelig. Van pijnlijke sociale satire tot regelrechte horror. Onweerstaanbaar. Ik heb de verhalen die Fermor aanhaalt (The Interlopers en The Wolves of Czernogratz) meteen herlezen en ook klassiekers als Tobermory, Esmé, Sredni Vashtar en The Unrest-Cure.


Het zal u niet verbazen dat P.G. Wodehouse voor zijn verhalen over Jeeves en Wooster voor een deel schatplichtig is aan Saki.

"People may say what they like about the decay of Christianity; the religious system that produced green Chartreuse can never really die."
(Uit: Reginald on Christmas presents.)

"Mother, may I go and maffick,
 Tear around and hinder traffic?"
(Uit: Reginald's peace poem.)

Saki zelf is weer sterk beïnvloed door Edgar Allan Poe en Bram Stoker, maar daar ga ik u een andere keer mee lastig vallen.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten